top of page

Το πρόβλημα-σκοπιμότητα

Οι κλωβοί ιχθυοκαλλιέργειας καθώς και τα άλλα μέσα εκτροφής (πχ. σχοινιά κλπ.) στην ιχθυοκαλλιέργεια κατασκευάζονται από συνθετικά υλικά (πχ. νάιλον κλπ.) επηρεάζονται από το θαλάσσιο περιβάλλον λόγω της ανάπτυξης μικροοργανισμών και βενθικής μακροχλωρίδας. Για τον περιορισμό αυτών των επιπτώσεων συνηθίζεται η εμβάπτιση και χρωματισμός των διχτυών με βαφές θαλάσσης που περιέχουν τοξικές ουσίες για την παρεμπόδιση της ανάπτυξης της μακροπανίδας και την προστασία των διχτυών και άλλων εξαρτημάτων τους (σχοινιά κλπ.). Αυτό όμως έχει σαν αποτέλεσμα πέραν της αύξησης του κόστους παραγωγής, και την χειροτέρευση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος της ιχθυοκαλλιέργειας στο θαλάσσιο περιβάλλον. Σε παλαιότερο ερευνητικό πρόγραμμα είχε μελετηθεί η αξία της χρήσης ενός ιχθυοκλωβού κατασκευασμένου εξ ολοκλήρου από χάλκινο σύρμα. Η σκοπιμότητα εκείνου του εγχειρήματος βασίζεται στις ιδιότητες του χαλκού κατά των παρασιτώσεων κάθε μορφής που έχει περιγραφεί από αρχαιοτάτων χρόνων. Ωστόσο αν και επιτυχές το εγχείρημα, το κόστος του ιχθυοκλωβού, το βάρος του και η δυσκολία στο χειρισμό καθώς και στην αποθήκευση, το καθιστούν προβληματικό ως προς την χρηστικότητα του στην ιχθυοκαλλιέργεια. Λαμβάνοντας όμως υπόψη τα αποτελέσματα αυτά, προτείνεται στο παρόν έργο η αντικατάσταση των πρώτων υλών κατασκευής (συνθετικά νήματα) με άλλα συνθετικά νήματα νέας γενιάς με αυξημένη αντοχή στον ελκυσμό, την τριβή και την καταπόνηση από τα ψάρια (ειδικά τις τσιπούρες που προκαλούν τρύπες στα συμβατικά δίχτυα) και ταυτόχρονα τη ποσοστιαία προσθήκη νημάτων χαλκού κατά την κατασκευή της κλωστής με την οποία κατασκευάζονται οι ιχθυοκλωβοί.

Σκοποί έργου

Ο κύριος στόχος είναι μελέτη και κατασκευή νέων τύπων συνθετικών κλωστών από υλικό Dyneema/Dnet - που έχει σημαντικά υψηλότερή αντοχή στην τριβή και ελκυσμό από το συμβατικό νάιλον - και πειραματικό έλεγχο της ελάχιστης αναγκαίας αντικατάστασης νημάτων (σε ποσοστό denier) από νήματα χαλκού 0.1-0.15 mm ώστε να μην αναπτύσσεται βενθική μακροπανίδα επί των υλικών αυτών Οι δοκιμές θα γίνουν με βάση την αντικατάσταση νημάτων εντός των κλωστών Dyneema σε ποσοστό 5-40% και ο υπολογισμός της άριστης ποσοστιαίας αντικατάστασης με βάση τα αντιπαρασιτικά χαρακτηριστικά και το κόστος/όφελος της παραγωγής τέτοιας κλωστής.  Με τον τρόπο αυτό επιτυγχάνεται μείωση του κόστους παραγωγής λόγω ελαχιστοποίησης των αναγκών χειρισμού των διχτυών (συχνή αντικατάσταση, πλύσιμο από παράσιτα κλπ.), η αποφυγή στρεσογόνων παραγόντων προς το ζωϊκό κεφάλαιο ως αποτέλεσμα των σχετικών χειρισμών ( αντικατάσταση διχτυών) και μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος των μονάδων λόγω της μείωσης έως και αποφυγής χρήσης τοξικών αντιπαρασιτικών βαφών.

Επιπρόσθετα θα δοκιμαστούν δίχτυα με συνδυασμό συμβατικών antifouling μεθοδολογιών (υλικό επίστρωσης διαφόρων τύπων με ή χωρίς χαλκό) ώστε να υπάρξουν αρκετά δεδομένα για την μελέτη αποτελεσματικότητας και κόστους/οφέλους για κάθε περίπτωση και την σύγκριση των μεθοδολογιών μεταξύ τους.

 

Δευτερογενώς, στόχος του έργου είναι να επιτευχθούν οι στόχοι RIS3 έξυπνης εξειδίκευσης της Περιφέρειας Ηπείρου/Τομέας AGRO/Ομάδα Δράσεων 1.8 και συγκεκριμένα, ο υπ΄ αριθμόν 1.8.2. "Περιβαλλοντικά βιώσιμη υδατοκαλλιέργεια" (ΕΤΘΑ Άρθρο 47)

Χωροθέτηση έργου

Η περιοχή του έργου είναι η Λωρίδα Σαγιάδας Θεσπρωτίας, βόρεια-βορειοδυτικά της πόλης της Ηγουμενίτσας.

map.png
23233.jpg

Μεθοδολογία έργου

Για τις ανάγκες υλοποίησης του έργου θα οργανωθεί συνεργασία μεταξύ ιδιωτικών και ερευνητικών φορέων που θα καλύπτουν τις ανάγκες μελέτης ως προς την κατασκευή νημάτων, κλωστών και ειδών ιχθυοκαλλιέργειας (κλωβοί, σχοινιά κλπ.), την επιστημονική γνώση πάνω στις ιχθυοκαλλιέργειες και την ανάλυση των πειραματικών δεδομένων καθώς και μονάδες ιχθυοκαλλιέργειας στις οποίες θα γίνουν οι πειραματικοί έλεγχοι σε πραγματικές συνθήκες. Για το σκοπό αυτό προβλέπεται συνεργασία μεταξύ του Ελληνικού Κέντρου Θαλασσίων Ερευνών (έδρα Ανάβυσσος Αττικής) και της εταιρείας ιχθυοκαλλιέργειας ΜΠΑΣΤΙΑ Α.Ε. (έδρα Περιφέρεια Ηπείρου).

 

Μεθοδολογικά το έργο βασίζεται στην κατασκευή πλεκτής κλωστής από αριθμό νημάτων συνθετικού υλικού Dyneema για την κατασκευή μιας σειράς δοκιμαστικών κλωβών (άκομπο δίχτυ). Τα δοκίμια αυτά θα περιέχουν στην πλέξη της κλωστής νήμα χαλκού διαμέτρου 0.1-0.15 mm και σε ποσοστό αντικατάστασης με το Dyneema, 0% (μάρτυρας), 10%, 20% και 40%, Τα δίχτυα αυτά θα δοθούν στις εταιρείες-εταίρους ιχθυοκαλλιέργειας ώστε να χρησιμοποιηθούν κανονικά στο πρόγραμμα παραγωγής της μονάδας δηλαδή θα αναρτηθούν σε κλωβούς και σε αυτά θα τοποθετηθεί πληθυσμός ψαριών ο οποίος θα εκτραφεί για 12 μήνες συνεχώς. Κάθε μήνα προβλέπεται η επίσκεψη στις μονάδες και η καταγραφή της κατάστασης ως προς (α) την ποιότητα του νήματος, (β) τον εποικισμό από μακροπανίδα, και (γ) τη συλλογή των στοιχείων από τις τρύπες που προκαλούν τα ψάρια κατά τη διάρκεια του μήνα (οι καταγραφές γίνονται από το δύτη-ελεγκτή της μονάδας σε σχεδόν καθημερινή βάση).

 

Επιπρόσθετα θα δοκιμαστούν δίχτυα με συνδυασμό συμβατικών antifouling μεθοδολογιών (υλικό επίστρωσης διαφόρων τύπων με ή χωρίς χαλκό) ώστε να υπάρξουν αρκετά δεδομένα για την μελέτη αποτελεσματικότητας και κόστους/οφέλους για κάθε περίπτωση και την σύγκριση των μεθοδολογιών μεταξύ τους.

Μεθοδολογία έργου

Το επιθυμητό αποτέλεσμα είναι η κατασκευή ενός νέου τύπου κλωστής για χρήση στην ιχθυοκαλλιέργεια που θα έχει σημαντικά καλύτερα τεχνικά χαρακτηριστικά από τις συμβατικές κλωστές ώς προς την αντοχή στον ελκυσμό, την τριβή και την κοπή και η οποία με κατάλληλη επεξεργασία από νανο-υλικά επίστρωσης και την προσθήκη νήματος χαλκού, θα επιτρέψει την μείωση του κόστους παραγωγής των Ελληνικών μονάδων ιχθυοκαλλιέργειας ως προς τη διαχείριση και συντήρηση των διχτυών (πλύσιμο) και την αποφυγή της πρακτικής επίστρωσής τους με τοξικές αντιπαρασιτικές βαφές. Ως προς το δεύτερο, επιπροσθέτως αναμένεται να υπάρξει βελτίωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος των μονάδων ιχθυοκαλλιέργειες λόγω του περιορισμού στη χρήση τοξικών βαφών.

 

Άλλο αποτέλεσμα αποτελεί η επίτευξη των σχετικών στόχων RIS3 έξυπνης εξειδίκευσης της Περιφέρειας Ηπείρου/Τομέας AGRO/Ομάδα Δράσεων 1.7 και συγκεκριμένα το σημείο 1.8.2. "Περιβαλλοντικά βιώσιμη υδατοκαλλιέργεια" (ΕΤΘΑ Άρθρο 47). 

Χρονοδιάγραμμα έργου

9988.png
bottom of page