ΣΥΜΠΡΑΞΗ
Το έργο προτάθηκε από την σύμπραξη 2 εταίρων: το ερευνητικό κέντρο Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών και το Πανεπιστήμιο Πατρών (Τμήμα Χημείας) . Το Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών συνεισφέρει την ερευνητική και επιστημονική της τεχνογνωσία και εμπειρία αναφορικά με τους τελικούς χρήστες των αποτελεσμάτων του παρόντος έργου καθώς και τις εργαστηριακές εγκαταστάσεις για την ανάλυση των δειγματοληψιών πεδίου καθώς και την διεξαγωγή αυτών για τη συνεργασία με τους εμπλεκομένους που είναι εταιρείες του κλάδου μεταποίησης αλιευμάτων. Το Πανεπιστήμιο Πατρών και συγκεκριμένα η ομάδα της Αναλυτικής Χημείας του Τμήματος Χημείας συνεισφέρει την ερευνητική και επιστημονική της τεχνογνωσία και εμπειρία για την ανάπτυξη νέων και καινοτόμων βιοαισθητήρων DNA, που βασίζονται σε τεχνολογία αιχμής, την νανοτεχνολογία, για τον μοριακό έλεγχο ιχθύων με τελικό στόχο την μοριακή πιστοποίηση της αυθεντικότητας τροφίμων και υποπροϊόντων ψαριών.
ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΘΑΛΑΣΣΙΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ
Το Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών (ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε.) ιδρύθηκε με τις διατάξεις του άρθρου 10 παρ. 3 του Ν. 2919/2001 ως από το Εθνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών ως ΝΠΔΔ με έδρα την Ανάβυσσο Αττικής. Είναι ερευνητικός φορέας του Δημοσίου Τομέα, εποπτεύεται από την Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας του Υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων κατόπιν ενοποίησης με το ερευνητικό Ινστιτούτο Θαλάσσιας Βιολογίας Κρήτης. Σκοπός του ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε. είναι η διεξαγωγή επιστημονικής και τεχνολογικής έρευνας και πειραματικής ανάπτυξης με την (α) παραγωγή προϊόντων και παροχή υπηρεσιών, (β) υποστήριξη στη λήψη αποφάσεων που αφορούν την κοινωνία, την οικονομία, τον πολιτισμό, (γ) οικονομική τους εκμετάλλευση. Για την επίτευξη των πιο πάνω σκοπών το ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε. μεταξύ άλλων σχεδιάζει και εκτελεί ερευνητικά και τεχνολογικά προγράμματα και παράγει προϊόντα και παρέχει υπηρεσίες μόνο του, ή με τη σύσταση θυγατρικών εταιρειών ή σε συνεργασία με τρίτους όπως επιχειρήσεις.
Το ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε. αποτελείται από 3 Ινστιτούτα: 1) Ωκεανογραφίας (ΙΩ), 2) Θαλάσσιων Βιολογικών Πόρων και Εσωτερικών υδάτων (ΙΘΑΒΙΠ&ΕΥ) και 3) Θαλάσσιας Βιολογίας, Βιοτεχνολογίας και Υδατοκαλλιεργειών (ΙΘΘΑΒΥΚ). Στο παρόν έργο μετέχει το εργαστήριο μελέτης και ολοκληρωμένης διαχείρισης παράκτιας ζώνης του ΙΘΑΒΙΠ&ΕΥ με υπεύθυνο τον Δρα Αλέξιο Ι. Κονίδη, Διευθυντή Ερευνών.
Το ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε. διαθέτει κτιριακές και εργαστηριακές εγκαταστάσεις στην Ανάβυσσο Αττικής (κεντρικά γραφεία και εγκαταστάσεις), στον Άγιο Κοσμά Ελληνικού Αττικής και στο Ηράκλειο Κρήτης. Επίσης στο ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε. ανήκει το Ενυδρείο και Εργαστήριο Ρόδου και το ενυδρείο Κρήτης "Θαλασσόκοσμος" Ηρακλείου Κρήτης. Στα πλαίσια του έργου θα χρησιμοποιηθούν τα εργαστήρια και ο εξοπλισμός του εργαστηρίου Ολοκληρωμένης Διαχείρισης Παράκτιας Ζώνης του Ινστιτούτου Θαλασσίων Βιολογικών Πόρων και Εσωτερικών Υδάτων του ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε. στην Αττική και περιλαμβάνει: μικροσκόπια, στερεοσκόπια, ανάστροφο μικροσκόπιο, κάθετη ηλεκτροφόρηση, θερμοαντιδραστήρα, φυγόκεντρο, 2 φασματοφωτόμετρα εκ των οποίων το ένα είναι φορητό οπτικό και 1 visual-UV, όργανα δειγματοληψίας πεδίου, ψυγεία και καταψύκτες (και φορητούς καταψύκτες -22 °C) υπολογιστές/λογισμικό και περιφερειακά.
Η ομάδα του έργου αποτελείται από 1 ερευνητή, 1 Ειδικό Επιστήμονα, 1 Τεχνικό/Παρασκευαστή και 2 συμβασιούχους:
Δρ Αλέξιος Ι. Κονίδης, Διευθυντής Ερευνών Ινστιτούτο Θαλασσίων Βιολογικών Πόρων και Εσωτερικών Υδάτων, ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε.: Ο Δρ. Αλέξης Κονίδης είναι ειδικός στον τομέα της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας και Διευθυντής Ερευνών του ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε. από το 1994. Είναι κάτοχος πτυχίου Βιολογίας, 1 διδακτορικού στη φυσιολογία της υδατοκαλλιέργειας και 1 διδακτορικού στη δυναμική της παράκτιας αλιείας από το Πανεπιστήμιο Αθηνών. Κατέχει μεταπτυχιακό δίπλωμα για την οικονομική και χρηματοοικονομική διαχείριση των ΜΜΕ και το οικονομικό δίκαιο από το Πανεπιστήμιο Αθηνών. Είναι υπεύθυνος του Εργαστηρίου Ολοκληρωμένης Διαχείρισης Παράκτιας Ζώνης του Ι.Θ.Β.Π.& Ε.Υ. Είναι διαπιστευμένος διεθνής επικεφαλής ελεγκτής για το ISO 14000 και συμμετείχε σε ελέγχους ISO 9000 και HACCP στην Ελλάδα για τον ΕΛΟΤ. Έχει μετάσχει σε πάνω από 70 ερευνητικά έργα ως υπεύθυνος ή μέλος της ομάδας έργου και έχει συγγράψει πάνω από 100 εργασίες σε περιοδικά, επιστημονικά συνέδρια και βιβλία/κεφάλαια βιβλίων. Έχει εργαστεί ως επισκέπτης καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας και στο Πανεπιστήμιο Dubrovnik Κροατίας καθώς και ως τεχνικός σύμβουλος της Παγκόσμιας Τράπεζας.
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ, ΤΜΗΜΑ ΧΗΜΕΙΑΣ
Το Πανεπιστήμιο Πατρών (ΠΠ) είναι το τρίτο μεγαλύτερο πανεπιστήμιο της χώρας, με συνεχή στόχευση την αριστεία μέσα από την παραγωγή, αξιοποίηση και εφαρμογή της νέας γνώσης που αποκτάται μέσω τις έρευνας που πραγματοποιείται σε τομείς όπως Επιστήμες Μηχανικών, Επιστήμες Υγείας, Θετικές επιστήμες, Πληροφορική, Οικονομία-Διοίκηση, Ανθρωπιστικές Επιστήμες καθώς και στις Επιστήμες Εκπαίδευσης. Ο ΕΛΚΕ του Π.Π. έχει σημαντική εμπειρία στην διαχείριση ερευνητικών προγραμμάτων και ήδη από το έτος 2009, έχει λάβει από το Υπουργείο Παιδείας, σχετική πιστοποίηση διαχειριστικής ικανότητας συν-χρηματοδοτούμενων έργων και προγραμμάτων. H Ομάδα Αναλυτικής Χημείας του Τμήματος Χημείας του Πανεπιστημίου Πατρών έχει αναπτύξει ισχυρή, πολυδιάστατη και διεπιστημονική ερευνητική δραστηριότητα σε πεδία αιχμής, όπως η αξιοποίηση της νανο- και μικροτεχνολογίας για νέες αναλυτικές μεθόδους, οι βιοαισθητήρες, οι μικροαναλυτικές ψηφίδες, η οργανολογία των μικροσυστοιχιών DNA, η αυτοματοποίηση των χημικών αναλύσεων, η εφαρμογή της τεχνολογίας ανασυνδυασμένου DNA στην παρασκευή νέων ιχνηθετών και η σύνθεση νανοσωματιδίων. Η ομάδα έχει συμμετάσχει σε πληθώρα ανταγωνιστικών προγραμμάτων που στόχευαν στην ανάπτυξη καινοτόμων μοριακών εργαλείων και αναλυτικών μεθόδων για την ανίχνευση και τον ποσοτικό προσδιορισμό βιομορίων σε ποικίλες εφαρμογές. Ειδικά, η εμπειρία μας στην ανάπτυξη βιοαισθητήρων DNA εκτείνεται στα τελευταία 19 χρόνια, χωρίς διακοπή. Η τεχνολογία και οι αναλυτικοί μέθοδοι που έχουν αναπτυχθεί από την ομάδα Αναλυτικής Χημείας χαρακτηρίζονται από διεπιστημονικό χαρακτήρα με ευρέους φάσματος σύγχρονες εφαρμογές.
Η ερευνητική δραστηριότητα της ομάδας εστιάζεται σε:
-
Αναλυτικές μέθοδοι πιστοποίησης αυθεντικότητας και ασφάλειας τροφίμων.
-
Αξιοποίηση νανο- και μικροτεχνολογίας (νανοσωματίδια χρυσού, φθορίζοντες νανοκρύσταλλοι (quantum dots), νανοσωματίδια άνθρακα, έγχρωμα μικροσωματίδια πολυστυρενίου, φθορίζοντα μικροσφαιρίδια και νανοδομές άνθρακα όπως το οξείδιο του γραφενίου) για την ανάπτυξη βιοαισθητήρων και αναλυτικών μεθόδων για την ανίχνευση και τον ποσοτικό προσδιορισμό βιομορίων.
-
Σύνθεση νανοσωματιδίων και παρασκευή συζευγμάτων νανο- και μικροσωματιδίων με βιομόρια.
-
Χρήση ψηφιακής κάμερας και κινητού τηλεφώνου “smartphone” ως ανιχνευτή οπτικού σήματος σε αναλυτικές μικροδιατάξεις και βιοαισθητήρες.
-
Ανάπτυξη πολυαναλυτικών μεθόδων ποιοτικής και ποσοτικής ανάλυσης βιομορίων.
-
Βιοαισθητήρες και αυτόματες μικροαναλυτικές ψηφίδες για την ανίχνευση μεταλλαγμένων οργανισμών σε τρόφιμα, αλλεργιογόνων, καθώς και παθογόνων οργανισμών.
Η ομάδα του έργου αποτελείται από 2 καθηγητές, 2 Τεχνικούς/Παρασκευαστές και 3 συμβασιούχους
ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΧΡΙΣΤΟΠΟΥΛΟΣ, Καθηγητής, Τμήμα Χημείας, Πανεπιστήμιο Πατρών: Πτυχίο με ‘Άριστα’ από το Τμήμα Φαρμακευτικής του Πανεπιστημίου Αθηνών (1982) και διδακτορικό με ‘Άριστα’ από το Τμήμα Χημείας του Πανεπιστημίου Αθηνών (1987). Για 11 συνεχή έτη (1989 μέχρι το 1999) εργάστηκε στο University of Toronto και University of Windsor, Ontario, Canada, αρχικά ως μεταδιδακτορικός ερευνητής και στη συνέχεια σε όλες τις καθηγητικές βαθμίδες μέχρι και την Α’ βαθμίδα. Το 1998 εργάστηκε στο Τμήμα Μοριακής Γενετικής του Harvard University ως επισκέπτης καθηγητής. Από το 1999 μέχρι σήμερα υπηρετεί ως καθηγητής στο Τμήμα Χημείας του Πανεπιστημίου Πατρών. Κατά την περίοδο 2011-12 ήταν πρόεδρος του Τμήματος Χημείας. Έχει συνεισφέρει σημαντικά στην έρευνα για την ανάπτυξη καινοτόμων μεθόδων ανάλυσης DNA/RNA και πρωτεϊνών με ευρύ φάσμα εφαρμογών. Ιδιαίτερα έχει συμβάλει στην αξιοποίηση νανο/μικροσωματιδίων για την ανάπτυξη βιοαισθητήρων DNA. Έχει τιμηθεί με το βραβείο Grannis (1997) “for Excellence in Research and Scientific Publication” from the U.S.Α. National Academy of Clinical Biochemistry. Το 2000 έλαβε το βραβείο έρευνας από το Εμπειρίκειο Ίδρυμα στην Αθήνα. Έχει δημοσιεύσει 105 πρωτότυπα ερευνητικά άρθρα, 7 άρθρα επισκόπησης, 2 βιβλία (διεθνή) και 14 κεφάλαια σε διεθνή συγγράμματα. Υπό την επίβλεψή του έχουν ολοκληρωθεί 16 PhD και 12 MSc. Από το δημοσιευμένο πρωτότυπο έργο του, 47 άρθρα είναι δημοσιευμένα σε περιοδικά με δείκτη απήχησης ≥5. Το έργο του έχει λάβει 2900 αναφορές. Περισσότερα από 60 πρωτότυπα άρθρα του εστιάζουν στην ανάπτυξη μεθόδων και τεχνολογίας αναλύσεων DNA/RNA. Έχει παρουσιάσει 47 προσκεκλημένες ομιλίες σε Παν/μια, Ερευνητικά Ινστιτούτα και Συνέδρια. Είναι μέλος της Εκδοτικής Επιτροπής 3 επιστημονικών περιοδικών.
ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΚΑΛΟΓΙΑΝΝΗ, Επίκουρος Καθηγήτρια, Τμήμα Χημείας, Πανεπιστήμιο Πατρών: Η Δρ. Δέσποινα Καλογιάννη είναι Πτυχιούχος και κάτοχος Διδακτορικού Διπλώματος του Τμήματος Χημείας του Πανεπιστημίου Πατρών. Από τον Ιανουάριου του 2014 υπηρετεί στο Τμήμα Χημείας του Πανεπιστημίου Πατρών στη θέση του Λέκτορα με γνωστικό αντικείμενο “Αναλυτική Χημεία με έμφαση στην Νανοτεχνολογία” και ως Επίκουρος Καθηγήτρια από τον Μάρτιο του 2019 στο ίδιο αντικείμενο. Στο διάστημα αυτό επέβλεψε 7 μεταπτυχιακές εργασίες, 25 διπλωματικές εργασίες, ενώ 1 διδακτορική διατριβή βρίσκεται σε εξέλιξη. Υπήρξε μέλος σε 17 συμβουλευτικές/εξεταστικές επιτροπές (12 μεταπτυχιακών εργασιών και 5 διδακτορικών διατριβών). Υπήρξε επισκέπτης καθηγητής στο Τμήμα Επιστημών υγείας και τεχνολογίας του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου ETH στη Ζυρίχη Ελβετίας και στο Τμήμα Χημείας του “University Degli Studi Firenze” στη Φλωρεντία Ιταλίας, ενώ έχει διακριθεί στο πλαίσιο του προγράμματος Erasmus+ για μετακίνηση ακαδημαϊκού προσωπικού με σκοπό την διδασκαλία ή την επιμόρφωση στο Τμήμα Επιστημών του εδάφους, των φυτών και των τροφίμων του Πανεπιστημίου Bari Aldo Moro, στο Μπάρι της Ιταλίας και στο Ινστιτούτο Βιοφυσικής του Πανεπιστημίου της Σιβηρίας και είχε επιλεγεί το 2009 για συμμετοχή στο “59th Meeting of Nobel Laureates” στο Λιντάου της Γερμανίας. Η ερευνά της εστιάζεται στην ανάπτυξη βιοαισθητήρων και αναλυτικών μεθόδων για την ανίχνευση βιομορίων, κυρίως νουκλεϊκών οξέων, σε δείγματα τροφίμων και φυτών, καθώς και κλινικών δειγμάτων. Διαθέτει 24 επιστημονικές δημοσιεύσεις με μέσο IF>5, με >500 αναφορές και h-index 12, μία πατέντα και 39 ανακοινώσεις σε διεθνή και πανελλήνια επιστημονικά συνέδρια με κριτές. Τέλος, είvαι μέλος του European Federation for the Science and Technology of Lipids (Euro Fed Lipid) και κριτής στα επιστημονικά περιοδικά Αναλυτικής Χημείας Microchimica Acta, Analytical Chemistry, Analytical and Bioanalytical Chemistry, Analytical Letters, Sensors και International Journal of Analytical Chemistry, καθώς και στα επιστημονικά περιοδικά Food Chemistry, Food Analytical Methods, Foods, Journal of the Science of Food and Agriculture, Cells, Applied Sciences, Molecules, Toxins, Frontiers in Pharmacology και Journal of Chemical Technology & Biotechnology.
DNASEEKER
ΠΡΩΤΟΤΥΠΗ ΚΑΙΝΟΤΟΜΑ ΓΕΝΕΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΣ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΥ ΕΙΔΟΥΣ ΨΑΡΙΩΝ ΓΙΑ ΤΙΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ ΜΕΤΑΠΟΙΗΣΗΣ ΑΛΙΕΥΜΑΤΩΝ